جدیدترین مطالب
فصلنامه «گام سوم» شماره ۴ و ۵
در این نوبت از فصلنامه گام سوم دو شماره «۴ تابستان» و «۵ پاییز» به‌طور همزمان منتشر شده است که همچون شماره‌های پیشین شامل مقالات متنوعی در موضوعات اقتصاد، آینده مشاغل، خانواده، نوشتار و سیاست به همراه دو پرونده با موضوعات داغ روز می‌شود.
۱۳ رفتار غیرمعمول مدیران موفق که شاید شما را شگفت‌زده کند!
اداره‌ی یک شرکت کاری پر استرس است، به‌ویژه اگر یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های جهان را مدیریت کنید. این میزان بالای استرس می‌تواند به عادت‌های روزانه‌ی شدید و غیرمعمول منجر شود. در ادامه، برخی از عجیب‌ترین روال‌های روزانه‌ی مدیرعامل‌ها آمده است.
چرا نترسیدن شرط یافتن پاسخ‌های مهم است؟
فهمیدم سلامت روانم بهتر شده است، وقتی به خارج از کشور رفتم و دیگر دچار شوک فرهنگی نشدم.من بخش زیادی از خودم را در دخترانم می‌بینم. آنها مشتاق‌اند وظایفشان را درست انجام دهند و اگر احساس کنند چیزی ممکن است «نامناسب» به نظر برسد، ناراحت و آشفته می‌شوند.
داستان های علمی تخیلی؛ پلی میان تخیل و ارتباط علمی مؤثر
وقتی وارد دوره دکترایم شدم، می‌دانستم به همان اندازه که از انجام پژوهش لذت می‌برم، عاشق انتقال علم به عموم مردم نیز هستم. اما خیلی زود پژوهش بیشتر وقت مرا بلعید. اغلب تا نیمه‌های شب کار می‌کردم و بیشتر آخر هفته‌هایم صرف آماده‌سازی آزمایش‌ها، گردآوری داده‌ها یا جبران عقب‌ماندگی از انبوه پایان‌ناپذیر مقالات علمی روی میزم می‌شد.
پربازدیدترین مطالب
جهان خسته از نابرابری و ثروتمندان
با تشدید بحران‌های محیط‌زیستی، اجتماعی و انسانی، جهان دیگر قادر به تحمل دو چیز نیست: ۱- هزینه‌های نابرابری اقتصادی ۲- جامعه ثروتمندان. کاهش نابرابری اقتصادی به‌تنهایی درمانی برای این بحران‌های جهانی نیست، اما نقش محوری در حل همه آنها دارد.
روند ۱۰۰ ساله تغییر اشتغال زنان به روایت تصویر
نگاهی به تصاویر صد سال گذشته نشان می‌دهد که زنان چگونه از جنگ‌های جهانی تا قرن ۲۱، توانستند مرزهای شغلی را جابه‌جا کنند و مسیر جدیدی در تاریخ نیروی کار رقم بزنند.
هوش مصنوعی و سیاست: چگونه بفهمیم چه چیزی و چه کسی واقعی است؟
اگر خوش‌شانس باشیم، فناوری‌های جدید فقط باعث سردرگمی مختصری می‌شوند. وگرنه، حوزه سیاسی ما می‌تواند برای همیشه تغییر کند.
نویسنده: بنک ورد مترجم: نیوشا امیدی ۷ مرداد ۱۴۰۴
به‌روزرسانی امنیت غذایی
در چشم‌انداز بشردوستانه جهانی ۲۰۲۵، دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل متحد (UNOCHA) وضعیت بحرانی امنیت غذایی در سطح جهان را تشریح می‌کند؛ به‌گونه‌ای که بیش از ۲۸۰ میلیون نفر هر روز با گرسنگی حاد مواجه هستند. این گزارش بر ماهیت درهم‌تنیده بحران‌های بشردوستانه و امنیت غذایی تأکید کرده و خواستار پاسخی جهانی، هماهنگ و قاطع برای کاهش پیامدهای ناامنی غذایی شده است.
این مطلب نوشته‌ای است از ورد بنک که در ۲۱ ژانویه ۲۰۲۵ با عنوان
Food Security Update 2025
در وب‌سایت Relief Web منتشر شده است.
جدیدترین داده‌های امنیت غذایی
تورم قیمت مواد غذایی در بسیاری از کشورهای با درآمد پایین و متوسط همچنان در سطح بالایی قرار دارد. اطلاعات مربوط به ماه‌های اخیر، از سپتامبر تا دسامبر ۲۰۲۴ که داده‌های تورم قیمت مواد غذایی در دسترس است، نشان می‌دهد که در ۷۲.۲٪ از کشورهای با درآمد پایین (۳.۴ واحد درصد بیشتر از به‌روزرسانی قبلی در ۱۳ دسامبر ۲۰۲۴)، ۴۳.۵٪ از کشورهای با درآمد متوسط پایین (۳.۲ واحد درصد کمتر)، ۳۸٪ از کشورهای با درآمد متوسط بالا (۵.۰ واحد درصد بیشتر)، و ۷.۴٪ از کشورهای با درآمد بالا (۳.۵ واحد درصد بیشتر)، تورم بالاتر از ۵٪ تجربه شده است. به‌طور واقعی، در ۴۳.۵٪ از ۱۶۱ کشوری که داده در موردشان موجود است، تورم قیمت مواد غذایی از تورم کلی فراتر رفته است.
از زمان به‌روزرسانی قبلی در دسامبر ۲۰۲۴، شاخص‌های قیمت محصولات کشاورزی، غلات و صادراتی افزایش یافته‌اند و به‌ترتیب ۳٪، ۳٪ و ۴٪ رشد داشته‌اند. قیمت ذرت ۹٪ افزایش یافته، قیمت گندم ۲٪ کاهش یافته و قیمت برنج نسبت به به‌روزرسانی قبلی تغییری نداشته است. در مقایسه سالانه، قیمت ذرت ۲٪ افزایش یافته، در حالی که قیمت گندم و برنج به‌ترتیب ۱۰٪ و ۱۶٪ کاهش داشته‌اند. قیمت ذرت نسبت به ژانویه ۲۰۲۰، ۲۴٪ بالاتر است، در حالی که قیمت گندم ۳٪ پایین‌تر و قیمت برنج ۲۶٪ بالاتر است (برای مشاهده داده‌های «برگه صورتی» مربوط به شاخص‌های قیمت محصولات کشاورزی و غذایی، به‌صورت ماهانه به‌روزرسانی می‌شود).
گزارش وضعیت بازارهای محصولات کشاورزی ۲۰۲۴ منتشرشده از سوی سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (FAO)، بر پیوندهای پیچیده بین تجارت غذایی، الگوهای تغذیه و سلامت تغذیه‌ای تمرکز دارد و چگونگی تأثیر تجارت جهانی غذا بر الگوهای رژیم غذایی و پیامدهای تغذیه‌ای را بررسی می‌کند. این گزارش بر اهمیت تجارت در جابه‌جایی مواد غذایی از مناطق دارای مازاد به مناطق دارای کمبود تأکید کرده و نقش حیاتی آن را در امنیت غذایی جهانی از طریق تثبیت عرضه و قیمت مواد غذایی یادآور می‌شود. با این‌حال، جهانی‌شدن سریع بازارهای مواد غذایی باعث ایجاد نگرانی‌هایی در خصوص اثرات منفی آن شده است. این فرایند می‌تواند به تخلیه منابع طبیعی، گسترش نابرابری در کشورهایی با کشاورزان کم‌منبع، و افزایش دسترسی به مواد غذایی پرانرژی و کم‌ارزش تغذیه‌ای منجر شود، که ممکن است وضعیت تغذیه و رژیم غذایی را وخیم‌تر سازد.
در چشم‌انداز بشردوستانه جهانی ۲۰۲۵، دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل متحد (UNOCHA) وضعیت بحرانی امنیت غذایی در سطح جهان را تشریح می‌کند؛ به‌گونه‌ای که بیش از ۲۸۰ میلیون نفر هر روز با گرسنگی حاد مواجه هستند. این گزارش بر ماهیت درهم‌تنیده بحران‌های بشردوستانه و امنیت غذایی تأکید کرده و خواستار پاسخی جهانی، هماهنگ و قاطع برای کاهش پیامدهای ناامنی غذایی شده است.
بانک جهانی در یک بلاگ اخیر، پیشرفت‌های چشمگیر و برنامه‌های بلندپروازانه خود برای امنیت غذایی جهانی و کشاورزی پایدار را تبیین کرده است. این بلاگ با تأکید بر جایگاه منحصربه‌فرد بانک جهانی در ایجاد تغییر، نقش این سازمان به‌عنوان بزرگ‌ترین تأمین‌کننده مالی در حوزه کشاورزی و غذا در کشورهای در حال توسعه را برجسته می‌سازد.
در بلاگی از مؤسسه بین‌المللی پژوهش سیاست غذایی (IFPRI)، به پیچیدگی‌های سنجش و پایش سامانه‌های غذایی جهانی پرداخته شده است. این مطلب بر نیاز به ابزارهای یکپارچه و پیشرفته برای ثبت تعاملات چندوجهی، ملاحظات متضاد و هم‌افزایی‌های موجود در این سامانه‌ها تأکید می‌کند.
پس از تهاجم روسیه به اوکراین، سیاست‌های تجاری مرتبط با غذا که توسط کشورها اعمال شده‌اند به‌طرز چشمگیری افزایش یافته است. بحران جهانی غذا تا حدی به دلیل افزایش محدودیت‌های تجاری بر غذا و کود، که از سوی کشورها به‌منظور افزایش عرضه داخلی و کاهش قیمت‌ها اجرا شده‌اند، تشدید شده است. تا ژانویه ۲۰۲۵، تعداد ۱۷ کشور، ۲۲ ممنوعیت صادرات غذا و هشت کشور، ۱۲ اقدام محدودکننده صادراتی را اعمال کرده‌اند
نحوه مواجهه بانک جهانی با ناامنی غذایی
پرتفوی امنیت غذایی و تغذیه‌ای بانک جهانی هم‌اکنون در ۹۰ کشور گسترش یافته است. این پرتفوی شامل مداخلات کوتاه‌مدت مانند گسترش حمایت‌های اجتماعی و همچنین اقدامات بلندمدت برای افزایش تاب‌آوری از طریق ارتقای بهره‌وری و کشاورزی هوشمند نسبت به تغییرات اقلیمی است. انتظار می‌رود این مداخلات، ۲۹۶ میلیون نفر را تحت پوشش قرار دهد. برخی نمونه‌ها از این اقدامات عبارتند از:
- در هندوراس، مجموعه پروژه‌های رقابت‌پذیری روستایی (COMRURAL II و III) با هدف ایجاد فرصت‌های کارآفرینی و اشتغال طراحی شده‌اند و در عین حال استراتژی آگاهانه به اقلیم و تغذیه‌محور را در زنجیره‌های ارزش کشاورزی-غذایی ترویج می‌کنند. تاکنون، این برنامه حدود ۶٬۲۸۷ تولیدکننده خُرد روستایی را (که ۳۳٪ آنان زنان، ۱۵٪ جوانان و ۱۱٪ بومیان هستند) در حوزه تولید قهوه، سبزیجات، لبنیات، عسل و دیگر محصولات، از طریق بهبود ارتباط با بازار و به‌کارگیری فناوری‌های کشاورزی پیشرفته، تحت پوشش قرار داده و ۶٬۶۷۸ شغل جدید ایجاد کرده است.
- در هندوراس، پروژه امنیت غذایی «کورِدور سکو» (PROSASUR) به بهبود امنیت غذایی خانوارهای فقیر و آسیب‌پذیر در منطقه خشک این کشور می‌پردازد. این پروژه تاکنون ۱۲٬۲۰۲ خانواده بسیار آسیب‌پذیر را از طریق زیربرنامه‌های کشاورزی تغذیه‌محور، طرح‌های امنیت غذایی، برنامه‌های تغذیه اجتماعی و آموزش تغذیه و بهداشت پشتیبانی کرده است. در میان جمعیت بهره‌مند، ۷۰٪ از کودکان زیر پنج سال و مادران‌شان اکنون امتیاز تنوع غذایی (Dietary Diversity Score) حداقل ۴ را دارند (یعنی دست‌کم چهار گروه غذایی را مصرف می‌کنند).
- برنامه ۲.۷۵ میلیارد دلاری تقویت تاب‌آوری سیستم‌های غذایی در شرق و جنوب آفریقا، به کشورهای این منطقه کمک می‌کند تا توان مقابله با ناامنی غذایی روزافزون را افزایش دهند. این برنامه که اکنون وارد مرحله سوم شده، پاسخ بین‌سازمانی به بحران‌های غذایی را تقویت می‌کند و همچنین اقدامات میان‌مدت و بلندمدت برای تولید کشاورزی تاب‌آور، توسعه پایدار منابع طبیعی، گسترش دسترسی به بازار و تمرکز بیشتر بر تاب‌آوری سیستم‌های غذایی در سیاست‌گذاری را پشتیبانی می‌کند.
- اعتبار ۹۵ میلیون دلاری از سوی IDA برای پروژه تجاری‌سازی کشاورزی مالاوی (AGCOM)، با هدف افزایش تجاری‌سازی محصولات منتخب در زنجیره ارزش کشاورزی و ارائه پاسخ فوری و مؤثر به بحران یا شرایط اضطراری واجد شرایط.
- کمک بلاعوض ۲۰۰ میلیون دلاری IDA به ماداگاسکار، برای تقویت ارائه خدمات غیرمتمرکز، بهبود تأمین آب، احیای مناظر طبیعی، حفاظت از آنها و ارتقای تاب‌آوری سیستم‌های غذایی و معیشتی در منطقه خشک‌سالی‌زده «گران سُود» (Grand Sud).
- اعتبار ۶۰ میلیون دلاری برای پروژه توسعه یکپارچه اجتماعی، که با مشارکت پناهندگان و جوامع میزبان در چهار استان شمالی بوروندی، به بهبود امنیت غذایی و تغذیه‌ای، ایجاد زیرساخت‌های اجتماعی-اقتصادی و پشتیبانی از توسعه کسب‌وکارهای خرد از طریق رویکرد مشارکتی می‌پردازد.
- پروژه حمایت منطقه‌ای از ابتکار آبیاری در ساحل (Sahel) با بودجه ۱۷۵ میلیون دلار، به ساخت تاب‌آوری و افزایش بهره‌وری فعالیت‌های کشاورزی و دامداری در کشورهای بورکینافاسو، چاد، مالی، موریتانی، نیجر و سنگال کمک می‌کند. بیش از ۱۳۰٬۰۰۰ کشاورز و اعضای جوامع دامداری از طرح‌های آبیاری کوچک و متوسط بهره‌مند شده‌اند. این پروژه در حال ایجاد پرتفویی از طرح‌های سرمایه‌گذاری قابل تأمین مالی در حوزه آبیاری به مساحت حدود ۶۸٬۰۰۰ هکتار است، به‌ویژه در بخش‌های آبیاری متوسط و بزرگ‌مقیاس در منطقه ساحل.
- از طریق پروژه واکنش اضطراری به امنیت غذایی به ارزش ۵۰ میلیون دلار، تعداد ۳۲۹٬۰۰۰ کشاورز خُرد در جمهوری آفریقای مرکزی بذر، ابزار کشاورزی و آموزش‌هایی در زمینه تکنیک‌های زراعت و پس از برداشت دریافت کرده‌اند تا تولید محصولات زراعی را افزایش داده و در برابر مخاطرات اقلیمی و درگیری‌ها تاب‌آورتر شوند.
- پروژه اضطراری امنیت غذایی گینه بیسائو به ارزش ۱۵ میلیون دلار، با هدف افزایش تولیدات کشاورزی و دسترسی خانواده‌های آسیب‌پذیر به غذا در حال اجراست. بیش از ۷۲٬۰۰۰ کشاورز بذرهای مقاوم به خشکسالی و پرمحصول، کود، تجهیزات کشاورزی و واکسن دام برای اجرای برنامه واکسیناسیون سراسری دریافت کرده‌اند. افزون بر این، ۸٬۰۰۰ خانوار آسیب‌پذیر کمک‌هزینه نقدی برای خرید مواد غذایی و مقابله با ناامنی غذایی دریافت کرده‌اند.
- پروژه ۶۰ میلیون دلاری «شتاب‌دهی به تأثیر تحقیقات CGIAR در آفریقا» (AICCRA)، تاکنون به نزدیک ۳ میلیون کشاورز آفریقایی (۳۹٪ زنان) دسترسی به ابزارها و خدمات اطلاعاتی حیاتی کشاورزی هوشمند نسبت به اقلیم را، با همکاری کنسرسیوم مراکز بین‌المللی تحقیقات کشاورزی (CGIAR)، فراهم کرده است. این ابزارها و خدمات به کشاورزان در افزایش تولید و تقویت تاب‌آوری در برابر بحران اقلیمی کمک می‌کنند. در کشور مالی، مطالعات نشان داده‌اند که کشاورزانی که از توصیه‌های ابزار RiceAdvice پشتیبانی‌شده توسط AICCRA استفاده کرده‌اند، به‌طور متوسط ۰.۹ تن در هکتار محصول بیشتری برداشت کرده‌اند و ۳۲۰ دلار آمریکا درآمد بیشتری در هر هکتار کسب کرده‌اند.
- برنامه تاب‌آوری سیستم‌های غذایی غرب آفریقا به ارزش ۷۶۶ میلیون دلار، با هدف افزایش آمادگی در برابر ناامنی غذایی و تقویت تاب‌آوری سیستم‌های غذایی در منطقه غرب آفریقا در حال اجراست. این برنامه با توسعه خدمات مشاوره دیجیتال برای کشاورزی، پیشگیری و مدیریت بحران‌های غذایی، افزایش ظرفیت انطباق فعالان بخش کشاورزی، و سرمایه‌گذاری در یکپارچگی بازار غذایی منطقه‌ای و تجارت، به تقویت امنیت غذایی کمک می‌کند. مبلغی اضافی به ارزش ۳۴۵ میلیون دلار نیز در حال آماده‌سازی برای سنگال، سیرالئون و توگو است.
- کمک بلاعوض ۱۵۰ میلیون دلاری برای مرحله دوم پروژه واکنش و تاب‌آوری امنیت غذایی در یمن، که به رفع ناامنی غذایی، تقویت تاب‌آوری و حفاظت از معیشت مردم این کشور کمک خواهد کرد.
- کمک بلاعوض ۵۰ میلیون دلاری به تاجیکستان، برای کاهش تأثیرات ناامنی غذایی و تغذیه‌ای بر خانوارها و ارتقای تاب‌آوری کلی بخش کشاورزی.
- پروژه‌ای به ارزش ۱۲۵ میلیون دلار در اردن، با هدف تقویت توسعه بخش کشاورزی از طریق افزایش تاب‌آوری آن نسبت به اقلیم، افزایش رقابت‌پذیری و فراگیری، و تضمین امنیت غذایی در میان‌مدت تا بلندمدت.
- پروژه‌ای به ارزش ۳۰۰ میلیون دلار در بولیوی، که در راستای افزایش امنیت غذایی، دسترسی به بازار و ترویج کشاورزی هوشمند نسبت به اقلیم اجرا می‌شود.
- وامی به ارزش ۳۱۵ میلیون دلار برای حمایت از چاد، غنا و سیرالئون، با هدف افزایش آمادگی این کشورها در برابر ناامنی غذایی و ارتقای تاب‌آوری سیستم‌های غذایی آنان.
- پروژه ۵۰۰ میلیون دلاری پشتیبانی اضطراری از امنیت غذایی و تاب‌آوری در مصر، که در راستای تضمین دسترسی پیوسته خانوارهای فقیر و آسیب‌پذیر به نان، تقویت تاب‌آوری کشور در برابر بحران‌های غذایی و پشتیبانی از اصلاحاتی است که به بهبود پیامدهای تغذیه‌ای کمک می‌کند.
- وام ۱۳۰ میلیون دلاری برای تونس، که با هدف کاهش اثرات جنگ اوکراین از طریق تأمین مالی واردات گندم نرم و ارائه حمایت اضطراری برای واردات جو مورد نیاز تولید لبنیات و بذر برای کشاورزان خُرد برای فصل کاشت پیش‌رو اختصاص یافته است.
- در ماه مه سال ۲۰۲۲، گروه بانک جهانی و ریاست دوره‌ای گروه هفت (G7) به‌طور مشترک «ائتلاف جهانی برای امنیت غذایی» را تشکیل دادند که هدف آن ایجاد واکنشی فوری و هماهنگ به بحران در حال گسترش گرسنگی جهانی است. این ائتلاف داشبوردی عمومی با عنوان «داشبورد جهانی امنیت غذایی و تغذیه» توسعه داده است که اطلاعات به‌موقعی را در اختیار تصمیم‌گیران جهانی و محلی قرار می‌دهد تا به بهبود هماهنگی در واکنش‌های سیاست‌گذاری و مالی به بحران غذایی کمک کند.
روسای فائو (FAO)، صندوق بین‌المللی پول (IMF)، گروه بانک جهانی، برنامه جهانی غذا (WFP) و سازمان تجارت جهانی (WTO) در تاریخ ۸ فوریه ۲۰۲۳ سومین بیانیه مشترک خود را منتشر کردند. این بیانیه با هدف جلوگیری از وخامت بیشتر بحران امنیت غذایی و تغذیه، خواستار اقدامات فوری بیشتر شده است که شامل موارد زیر می‌شود:
- نجات مناطق بحرانی گرسنگی،
- تسهیل تجارت، بهبود عملکرد بازارها و تقویت نقش بخش خصوصی،
- اصلاح و بازنگری یارانه‌های زیان‌آور با هدف‌گذاری دقیق و کارآمد.
کشورها باید میان مداخلات فوری کوتاه‌مدت و تلاش‌های بلندمدت برای تقویت تاب‌آوری در واکنش به این بحران توازن برقرار کنند.
