فصلنامه گام سوم نشریهای تحلیلی-آموزشی است که با رویکردی آیندهپژوهانه به بررسی روندهای کلان اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و فناورانه در جهان امروز و فردا میپردازد. این فصلنامه با هدف ارتقاء سطح آگاهی عمومی و تخصصی، شناسایی فرصتهای نوین و تبیین چالشهای پیشرو، به انتشار مقالات پژوهشی، گزارشهای تحلیلی، مصاحبههای تخصصی و یادداشتهای اندیشهمحور از صاحبنظران و متخصصان برجسته میپردازد. گام سوم بر این باور است که در دنیای پرتلاطم هزاره سوم، تنها جوامعی میتوانند به شکوفایی دست یابند که آمادگی لازم برای انطباق با تحولات سریع را داشته باشند. از این رو، یکی از مأموریتهای محوری این فصلنامه، تأکید بر اهمیت پرورش نسل جدید با مهارتها و نگرشهای متناسب با اقتضائات آینده است؛ نسلی که بتواند با تکیه بر تفکر خلاق، توانایی حل مسئله، مسئولیتپذیری اجتماعی و فهم عمیق از تغییرات جهانی، در مسیر توسعه پایدار حرکت کند. انتشار فصلنامه «گام سوم» توسط موسسه فرهنگی و هنری «کارگاه حقیقت و هنر» و در چارچوب فعالیتهای پلتفرم «سههزار» صورت میگیرد. این نشریه در تلاش است با ایجاد بستری علمی و آموزشی، گفتمان تازهای پیرامون توسعه فردی، اجتماعی و جهانی شکل دهد و راهنمایی برای خانوادهها، مدیران، کارآفرینان، معلمان و همه فعالان آیندهساز باشد.
مقالات راهبردی

چگونه نوع درست رشد را به دست آوریم؟
صندوق بینالمللی پول پیشبینی کرده است که نرخ رشد سالانه اقتصاد جهانی در پنج سال آینده به طور میانگین حدود ۳ درصد خواهد بود،ضعیفترین چشمانداز میانمدت در چند دهه اخیر. این تصویر در کشورهای دارای اقتصاد پیشرفته از همه تیرهتر است، جایی که انتظار میرود نرخ رشد همچنان در حالت رکود باقی بماند.

وقتی هوش مصنوعی به ابزار دستکاری بدل میشود!
تسلیم شدن در برابر عاملهای الگوریتمی، ما را در معرض نفوذ آنها قرار میدهد. در سال ۲۰۲۵، گفتگو با یک عامل هوش مصنوعی شخصی،عاملی که از برنامههای روزانهتان، دوستانتان، و مکانهایی که میروید آگاه است،به امری رایج بدل خواهد شد. این فناوری بهعنوان نوعی «راحتی» عرضه میشود که معادل داشتن یک دستیار شخصی بیمزد است.

ظهور موج پوپولیسم: آیا پایان دموکراسی آغاز شده است؟
رأیدهندگان ناراضی و سیستمهای منسوخ، زمینهساز رشد پوپولیسم هستند. آیا اصلاحات جسورانه میتوانند اعتماد به دموکراسی لیبرال را احیا کنند؟

چگونه دیپفیکهای سیاسی را شناسایی کنیم؟
سواد رسانهای در حوزه هوش مصنوعی و مقدار مناسبی از شهود انسانی میتواند ما را تا حد زیادی یاری کند. با گسترش فناوری هوش مصنوعی، تولید ویدیوها، تصاویر و فایلهای صوتی دیپفیک قانعکننده روز به روز ارزانتر و آسانتر میشود. این موضوع پیامدهایی برای عرصه سیاست دارد، جایی که دیپفیکها ممکن است به پدیدهای رایجتر در یک زیستبوم اطلاعاتی از پیش دچار تفرقه تبدیل شوند.

تسلا در آستانه فروپاشی است!
این یک اغراق نیست. اما باید پرسید: این موضوع چه تأثیری بر شرکت مشهور او یعنی تسلا دارد؟ بسیاری از شما که این مطلب را میخوانید، شاید مالک خودروهای تسلا باشید، یا سهام آن را داشته باشید، یا حتی حسابهای بازنشستگی و پساندازی داشته باشید که در تسلا سرمایهگذاری کردهاند. صادقانه بگویم، به نظر من باید هرچه سریعتر همهی آن را بفروشید، چون فقط سیاستهای ماسک نیست که این غول خودروسازی را به سوی سقوط میکشاند.

مغزهایی در حال انقراض: قربانیان عصر گوشیهای هوشمند
وسواس ما نسبت به گوشیهای هوشمند بهایی پنهان دارد که انسانیت و هوش ما را تضعیف میکند. و با توجه به اینکه استفادهی روزمره از گوشیهای موبایل بر زندگی ما چیره شده است، بارها شاهد گفتوگوهای عمومی افراد با بلندگوی تلفن بودهام، در حالیکه مکالمهها آشکارا باید خصوصی میبودند.

حریم خصوصی زیر ذرهبین: وقتی ماشینها حقیقت را فاش میکنند
یکی از مهندسان سابق گوگل، موتور جستوجویی به نام webXray ساخته است که هدفش یافتن جمعآوری دادهها و ردیابیهای غیرقانونی آنلاین است،با آرزوی تبدیل شدن به «هنری فورد دعاوی حقوقی فناوری».

افکندن نور بر چهره تاریک اینترنت؛ راهی به سوی آگاهی دیجیتال
بدون نگهداری، بیشتر اطلاعات دیجیتال در عرض تنها چند دهه از بین خواهند رفت. چگونه میتوانیم دادههای خود را به گونهای ایمن کنیم که برای نسلهای آینده باقی بمانند؟

مسیر تحول: تبدیل رشد اقتصادی امروز به رشد دلخواه فردا
جهان نیاز دارد که رویکرد خود را تغییر دهد ، از مسیری که سالها در آن گرفتار شده خارج شود و به مسیری وارد شود که نهتنها کمیت رشد موردنظر را فراهم کند، بلکه کیفیت رشدی را که به آن نیاز دارد نیز تضمین نماید.

دیکتاتور بودن سخت است!
آیا دیکتاتورها واقعاً قدرتمند هستند یا آنچه میبینیم بلوفی بزرگ است؟ این مقاله با تحلیل آمارها و حقایق جالب توجه، از ضعفهای اساسی دیکتاتوریها پرده برمیدارد. از چالشهای اقتصادی و فساد تا محدودیتهای آموزشی و دیپلماسی ناپایدار.

بازاندیشی تمدن: روایتهای فراموششده تاریخ
انقلابی در باستانشناسی در حال دگرگون کردن تصویر ما از جمعیتهای گذشته و گستره آزادیهای انسانی است. این مقاله به بررسی جوامعی میپردازد که فراتر از سایه امپراتوریها زیستهاند، افسانههای تاریخی درباره تمدن و قدرت را زیر سؤال میبرد و تصویری نو از آزادی، زندگی و پایداری در گذشتههای دور ارائه میکند.

لزوم ایجاد فرهنگ تابآوری سایبری توسط تولیدکنندگان
سازمانهای تولیدی به دلیل تحمل پایین برای توقف تولید و سطح نسبتاً پایین بلوغ سایبری در مقایسه با سایر بخشها، به طور خاص به هدفی سودآور و در دسترس برای حملات سایبری تبدیل میگردند. خطر سایبری به عنوان سومین ریسک خارجی بزرگ برای تولیدکنندگان تلقی میشود.

ابتکار جهانی در امنیت غذایی با کمک فناوری و نوآوری
این ابتکار توسط مجمع جهانی اقتصاد و با حمایت گروهی متنوع از سازمانها از جمله دولت هلند، ابتکارات جهانی محمد بن راشد آل مکتوم، امارات متحده عربی و بنیاد بیل و ملیندا گیتس به پیش رانده شده است.

درک مردم از کاربرد هوش مصنوعی برای امنیت داخلی
وزارت امنیت داخلی آمریکا برای اجرای برنامههایش همزمان به چند مورد مهم نیاز دارد: ۱- اعتماد مردم ۲- تایید کنگره برای تامین بودجه و تصویب قوانین حمایتی ۳- همکاری شرکتهای فناوری و سایر شرکا برای پیشبرد برنامهها. این موارد مهم در یک نظرسنجی عمومی مورد بررسی قرار گرفتهاند.

هوش مصنوعی و سیاست: چگونه بفهمیم چه چیزی و چه کسی واقعی است؟
اگر خوششانس باشیم، فناوریهای جدید فقط باعث سردرگمی مختصری میشوند. وگرنه، حوزه سیاسی ما میتواند برای همیشه تغییر کند.

چه میشد اگر هوش مصنوعی مجری قانون باشد؟!
این یک تفکر واقعاً وحشتناک است: یک هوش مصنوعی که سرسختانه هر قانون بیاهمیتی را اجرا میکند. قوانینی که شما حتی از وجود آنها و اینکه نقضشان کردهاید مطلع نیستید.

اختراع روشی برای روشن و خاموش کردن ژنها
دانشمندان اعلام کردهاند که یک روش برای روشن و خاموش کردن ژنها مثل یک کلید روشنایی اختراع کردهاند.

پارادوکس رقابت و همکاری چین و کالیفرنیا چه تاثیری بر آینده ما دارد؟
مسلط بودن دره بر فناوری چندین دهه نسبتاً بدون چالش باقی مانده است، اما چین اکنون فناوری آمریکایی را به چالش کشیده است و اتفاقاً ارزشهایی دارد که به شدت با ارزشهای ایالات متحده در تضاد است.